Tsjechisch voorzitterschap in de Raad van de EU: wat zijn de hoofdprioriteiten?
Tsjechië zal vanaf 1 juli 2022 tot 1 januari 2023 voorzitter van de Raad van de EU zijn. Wat kunnen we van dit voorzitterschap verwachten? Een tip van de sluier is opgelicht, met de bekendmaking van de Tsjechische hoofdprioriteiten voor de EU in de tweede helft van 2022.
Tsjechisch voorzitterschap
De vijf hoofdprioriteiten van het Tsjechisch voorzitterschap van de Raad van de EU zijn bekend. Wat zijn deze hoofdprioriteiten en wat betekent dit mogelijk voor decentrale overheden? Al moet de definitieve uitwerking van de genoemde ambities nog worden geconcretiseerd, het overzicht licht een tip van de sluier op over wat we kunnen verwachten in de tweede helft van 2022.
Een Europa verbonden door de interne markt, modern en welvarend
Tsjechië wil stevig inzetten op een goedwerkende en veerkrachtige interne markt in een snel veranderende wereld, waarbij het strategisch belang van Europa voorop staat. Innovatie en digitalisering spelen hierin een grote rol, evenals de Europese industriestrategie, het mkb, startups en familiebedrijven, aldus de Tsjechen. Daarbij wil Tsjechië ook inzetten op schone, slimme en gedeelde mobiliteit, door de opbouw van een transportinfrastructuur die dit ondersteunt. Tsjechië is van plan de connectiviteit in Europa te verbeteren, door de ontwikkeling van hogesnelheidstreinen.
Tsjechië wil verder een transparanter belastingstelsel, een sterkere financiële markt met meer concurrentie – rekening houdend met de specifieke kenmerken van lokale markten – en als laatste Europese justitiële samenwerking voor de beslechting van burgerlijke zaken.
Europa: sterk en veilig
Digitalisering en technologische ontwikkelingen bieden ontzettend veel handvatten om Europa sterk en veilig te houden, aldus het Tsjechisch voorzitterschap. De Tsjechen willen inzetten op technische soevereiniteit in de ruimte, een digitale infrastructuur en communicatiebeveiliging en het verbeteren van de interne en externe veiligheid – met vooral de strijd tegen cybercriminaliteit en andere, hybride dreigingen. Ook de energiezekerheid kan worden verbeterd dankzij de ontwikkeling van emissiearme technologieën.
Verder wil Tsjechië dat meer focus komt te liggen op defensie. Zo moet een herziening van het migratie- en asielbeleid de bescherming van de EU-buitengrenzen dienen, moet er een ambitieuze Europese strategie voor WTO-hervorming komen en wil Tsjechië een versterkte samenwerking met de NAVO en een versterking van de rol van de EU in de wereld in het algemeen. De laatste ambities moeten zich specifiek focussen op het nabuurschap met de landen in de Westelijke Balkan en het Oostelijk Partnerschap. Tsjechië vindt dat we deze landen een geloofwaardig Europees perspectief moeten bieden, met de nadruk op uitbreidingsbeleid.
Een gezond en duurzaam Europa
Tsjechië pleit voor een gezonde natuur, klimaatbescherming, een gezonde leefomgeving en gezonde voeding. Dit zijn de voorwaarden voor een gezond en duurzaam Europa, waarin er veel aandacht uitgaat naar de directe, lokale omgeving. Zo worden decentrale overheden meegenomen in de strijd tegen grensoverschrijdende vervuiling en in de ontwikkeling van de circulaire economie en bodem-, lucht- en waterbescherming. De landbouw en visserij moeten meer steun krijgen om de groene transitie in te zetten, waarbij Consumentenboerderijen en regionale voedselpromotie een speciale vermelding krijgen. De emissies moeten omlaag, door de uitvoering van de huidige klimaatplannen.
Een Europa van cohesie en solidariteit
Tsjechië wil een nieuwe visie op het cohesiebeleid, wat zich richt op het efficiënt gebruik maken van de Europese fondsen, de convergentie tussen de EU-lidstaten en -regio’s en de opheffing van interne ongelijkheden in de regionale ontwikkeling van steden en gemeenten. De EU moet daarbij meer doen om demografische veranderingen aan te pakken, door werkgelegenheid te bevorderen, in te zetten op digitalisering en robotisering en de arbeidsmarkt inclusiever en eerlijker te maken. De concrete uitwerking van deze ambitie moet nog blijken, maar deze prioriteit zet duidelijk in op het beïnvloeden van regionale economieën en zal daarmee ook een impact op decentrale overheden hebben.
Europa: slim en creatief
De laatste hoofdprioriteit richt zich op onderwijs, onderzoek en cultuur als sleutelfactoren voor het Europees concurrentievermogen, de ondersteuning van de jongere generaties en het vergroten van het cultureel erfgoed. Als laatste pleit Tsjechië voor een evenwichtige arbeidsmobiliteit in de EU, die brain drain moet voorkomen.
Vervolg
Uit de eerste observaties lijkt het dat Tsjechië zich hoofdzakelijk zal inzetten op een goedwerkende en sterke economie, met daarbinnen de rol van digitalisering en technologie. Daarbij komt het thema veiligheid veelvuldig terug in meerdere ambities. Tevens beslaan de hoofdprioriteiten van Tsjechië veel onderwerpen die decentrale overheden (in)direct aangaan, zoals de hervorming van het cohesiebeleid, mobiliteit en een duurzame en gezonde leefomgeving.
Het voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie roteert. Elk halfjaar is een andere lidstaat voorzitter. Tsjechië zal in de tweede helft van 2022 het stokje van Frankrijk overnemen. Vanaf januari 2023 is het de beurt aan Zweden. Elke lidstaat geeft aan het voorzitterschap een eigen invulling.
Door:
Femke Boersma, Huis van de Nederlandse Provincies
Bron:
Východiska K Prioritám Předsednictví Čr V Radě Evropské Unite – Úřad vlády České republiky
