Trans-Europese vervoersnetwerk officieel akkoord, impact decentrale overheden groot
De Europese lidstaten hebben hun definitieve goedkeuring gegeven aan het trans-Europese vervoersnetwerk (TEN-T), waarmee dit officieel in werking treedt. De Lelylijn wordt toegevoegd aan het netwerk en veel Nederlandse steden worden als stedelijk knooppunt aangewezen.
TEN-T netwerk
De Europese lidstaten in de Raad van de EU hebben officieel groen licht gegeven voor de herziening van het trans-Europese vervoersnetwerk (TEN-T), waarmee de richtlijn van kracht is geworden. Het TEN-T netwerk is een onderling verbonden infrastructuur voor lucht, weg, spoor, openbaar vervoer en scheepvaart in Europa. Eind december 2023 kwamen het Europees Parlement en de Europese lidstaten in de Raad van de EU al tot een voorlopig akkoord.
Een van de belangrijkste wijzigingen die met deze herziening wordt doorgevoerd, is het opdelen van het TEN-T netwerk in drie in plaats van twee termijnen: in 2030 moet het basiskernnetwerk worden voltooid, in 2040 wordt een tussenstap ingebouwd met de realisatie van het uitgebreide kernnetwerk en in 2050 dient het volledige, uitgebreide netwerk gerealiseerd te zijn. De tussenstap is nieuw in de herziening, waardoor bepaalde hogesnelheidslijnen die hierin zijn opgenomen – zoals de Lelylijn – eerder klaar dienen te zijn en voor (meer) subsidie in aanmerking komen. De nieuwe Nederlandse regering zal daarnaast voldoende middelen moeten reserveren voor de cofinanciering voor de aanleg van de Lelylijn.
De herziening breidt ook het netwerk voor stedelijke knooppunten (urban nodes) uit. Binnen de nodes is de infrastructuur van het TEN-T netwerk zowel binnen het netwerk verbonden, als met het regionale en lokale vervoer. Het netwerk kent momenteel 88 stedelijke nodes. In de herziening zijn 424 steden opgenomen, waaronder Tilburg, ’s-Hertogenbosch, Leeuwarden, Groningen, Emmen, Alkmaar en Venlo. Nodes moeten uiterlijk in 2027 een duurzaam stedelijk mobiliteitsplan (SUMP) opstellen: een alomvattend, geïntegreerd mobiliteitsplan voor de lange termijn. De Nederlandse provincies hebben succesvol gepleit voor een herdefiniëring van urban nodes, zodat stedelijke gebieden met daily urban systems hier ook onder vallen.
Context
Mobiliteit is de sleutel om een Europese interne markt te creëren voor de bevolking, goederen, services en kapitaal. Het Europees vervoersnetwerk moet daarbij efficiënt zijn, met een hoge connectiviteit van alle Europese regio’s, rekening houdend met de externaliteiten van transport. In december 2021 publiceerde de Europese Commissie het voorstel om het TEN-T netwerk te herzien en beter aan te laten sluiten op deze prioriteiten.
Door:
Femke Boersma, Huis van de Nederlandse Provincies
Bron:
Trans-European transport network (TEN-T): Council gives final green light to new regulation ensuring better and sustainable connectivity in Europe – Raad van de EU
Meer informatie:
Europarlementariërs komen voor het laatst in huidige samenstelling bijeen en stemmen over luchtkwaliteit, kernenergie, landbouw en de Lelylijn – Huis van de Nederlandse Provincies
Komt de Lelylijn er dan echt? De EU sluit een voorlopig akkoord over TEN-T – Huis van de Nederlandse Provincies
