Samen naar een circulaire toekomst: de rol van de provincies in de EU Bio-economie Strategie
De transitie naar een circulaire economie is een van de grootste uitdagingen én kansen voor onze regio’s. Provincies spelen hierin een cruciale rol, niet alleen als beleidsmakers maar ook als bruggenbouwers tussen innovatieve bedrijven en Europese regelgeving.
Tegelijkertijd bevinden we ons in een tijdperk van ongekende geopolitieke verschuivingen, die de wereld in hoog tempo veranderen. Deze ontwikkelingen bieden nu een unieke kans om werk te maken van een toekomstbestendige, circulaire economie – een model dat economische veerkracht, strategische onafhankelijkheid, ondernemerschap, vakmanschap en duurzame welvaart samenbrengt.
Wat kunnen provincies doen om deze transitie te versnellen? En hoe draagt het Huis van de Nederlandse Provincies (HNP) hieraan bij? HNP-bestuurder gedeputeerde Esther Rommel (Provincie Noord-Holland), verantwoordelijk voor circulaire economie binnen het HNP, deelt haar visie.
Europese wetgeving en de rol van de provincies
“Veel Europese regelgeving heeft directe invloed op onze provincies, vooral op het gebied van circulaire economie,” zegt Rommel. “Als verantwoordelijke voor dit thema binnen het HNP is het essentieel dat ik op de hoogte ben van nieuwe en gewijzigde wetgeving die door de Europese Commissie wordt voorgesteld. Alleen dan kunnen we als regio’s effectief bijdragen en meepraten over de regels die de circulaire economie vormgeven.”
Gedeputeerde Rommel ziet haar rol als een schakel tussen de provincies en de EU-instellingen. “Binnen het HNP kan ik gericht lobbyen voor gedeelde belangen, succesvolle regionale initiatieven onder de aandacht brengen en innovatieve ideeën en verbeteringen aandragen voor Europese regelgeving.”
Belemmeringen door regelgeving: tijd voor verandering
Ondanks de innovaties lopen bedrijven tegen knelpunten aan. Bestaande Europese regels maken het hergebruik van secundaire grondstoffen, zoals gerecycled rioolslib, soms onnodig ingewikkeld. “Terwijl al onze provincies de ambitie hebben om in 2050 volledig circulair te zijn, worden innovatieve oplossingen nog te vaak geblokkeerd door verouderde regelgeving,” stelt Rommel.
Om hier verandering in te brengen, hebben de Nederlandse provincies samen met Baden-Württemberg in september een gezamenlijke position paper opgesteld.
Hierin roepen zij de Europese Commissie op om het hergebruik van secundaire grondstoffen een prioriteit te maken in de herziening van de EU Bio-economie Strategie.
Het is positief dat de Commissie dit inmiddels hoog op de agenda heeft staan, zoals ook blijkt uit de recente Clean Industrial Deal, waarin wordt voorgesorteerd op betere mogelijkheden voor hergebruik van grondstoffen.
Dit was niet alleen een oproep, maar ook een aanbod om actief bij te dragen aan de ontwikkeling van deze strategie in 2025, met concrete voorbeelden uit de regio’s.
Bijeenkomst Bio-economie Strategie – 27 maart, Brussel
Als vervolg op dit position paper organiseerden het HNP en de deelstaat Baden-Württemberg op 27 maart in Brussel een bijeenkomst over het harmoniseren van de einde-afvalstatus op EU-niveau.
Dit is een belangrijke stap om circulaire oplossingen juridisch beter mogelijk te maken en op Europees niveau te stroomlijnen.
Het doel van deze bijeenkomst is om met experts van de Europese Commissie (DG GROW, DG ENVE en DG RTD) en innovatieve bedrijven te bespreken welke concrete verbeteringen nodig zijn om het hergebruik van grondstoffen te vergemakkelijken.
Door praktijkervaringen te delen, worden knelpunten in de regelgeving geïdentificeerd en oplossingsrichtingen aangedragen voor een circulaire aanpak binnen de nieuwe EU Bio-economie Strategie.
Deelnemende bedrijven: Cirtec, Fraunhofer Institute; Wetsus; PreZero; Uppact; Cosun; Groene Chemie Nieuwe Economie; Groningen Seaports; Umwelttechnik BW; Deltalinqs.
Vooruitstrevende bedrijven als drijvende kracht
Innovatieve bedrijven in de regio lopen vaak voorop in de circulaire transitie. Een inspirerend voorbeeld is Cirtec BV, dat in 2017 wereldwijd de primeur had met de eerste fabriek die grondstoffen terugwint uit rioolwater.
Dit bedrijf heeft diverse innovatieprijzen gewonnen en blijft een koploper op dit gebied.
Tijdens de HNP & Baden-Württemberg bijeenkomst over de Bio-economie Strategie deelde een vertegenwoordiger van Cirtec zijn ervaringen, samen met zo’n tien andere vooruitstrevende bedrijven die actief zijn in de circulaire economie.
“We moeten stoppen met het spreken over ‘afvalstromen’ en deze zien als ‘waardevolle grondstoffenstromen’,” benadrukt Rommel. “Veel bedrijven in onze regio denken al op deze manier en lopen voor op wet- en regelgeving.”
Door:
Leah Corsmit, Huis van de Nederlandse Provincies.
