Reactie Nederlandse regio’s op raadpleging EU-richtlijnen luchtkwaliteit

Posted 2 december 2021

De Nederlandse provincies en gemeenten hebben een position paper geschreven over de herziening van de EU-richtlijnen voor luchtkwaliteit. Dit hebben zij gedaan in het kader van een openbare raadpleging van de Europese Commissie. U kunt nog reageren op de raadpleging tot en met 16 december.

Position paper over luchtkwaliteit

Het Huis van de Nederlandse Provincies (HNP) heeft samen met het Interprovinciaal Overleg (IPO) en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) een position paper geschreven over de herziening van de Europese richtlijnen voor luchtkwaliteit. Hiermee reageren de Nederlandse provincies en gemeenten op een openbare raadpleging van de Europese Commissie om deze richtlijnen te verbeteren. De lijn van het position paper past binnen de afspraak uit het Schone Lucht Akkoord: partijen streven naar internationaal luchtbeleid gericht op aanscherping van de richtlijn luchtkwaliteit, met name die van de fijnere fractie van fijnstof (PM2,5). De belangrijkste uitgangspunten van het position paper zijn:

De erkenning van het belang van een gezond milieu voor iedereen.
Het verbeteren van de luchtkwaliteit als verantwoordelijkheid van alle overheidslagen (multi-level governance).
De verwelkoming van een ambitieus Europees luchtbeleid, met als doel een luchtkwaliteit die geen negatieve effecten heeft op de gezondheid.
Waardering voor een meer integrale benadering, rekening houdend met neveneffecten voor mobiliteit, landbouw, industrie, gebouwde omgeving, scheepvaart, klimaat en meer.
De aanscherping van normen moet gepaard gaan met bronbeleid op Europees niveau voor mobiliteit, landbouw, industrie, huishoudens, binnenvaart, zeescheepvaart en luchtvaart.
Er is aandacht nodig voor monitoring en handhaving van de richtlijnen.
De haalbaarheid van de WHO-advieswaarden op lange termijn moeten worden onderzocht.

Impact op Nederland

Het doel van de raadpleging is om gunstige afspraken te maken op Europees niveau over luchtkwaliteitsnormen, bronmaatregelen, monitoring en handhaving. Dergelijke afspraken zijn relevant, want luchtverontreiniging houdt niet op bij landsgrenzen. Een groot deel van de luchtverontreiniging in Nederland is afkomstig uit het buitenland, en andersom. Voor de Nederlandse provincies en gemeenten is de raadpleging een belangrijke mogelijkheid om invloed uit te oefenen en aan te geven wat de decentrale overheden denken over de aanpassing van de Europese normen voor luchtkwaliteit.

Achtergrond

De Europese Commissie heeft om input gevraagd om de Europese richtlijnen voor luchtkwaliteit te herzien. De herziening moet de schadelijke effecten van luchtverontreiniging op de menselijke gezondheid en het milieu voorkomen of verminderen, in overeenstemming met de nulvervuilingsambitie van de Europese Green Deal. De Commissie heeft in haar werkprogramma voor 2022 de herziening aangekondigd, vanwege drie redenen: voor betere afstemming met de aangescherpte aanbevelingen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) uit september 2021; om de rechtszekerheid van het wetgevingskader te versterken; en voor een verbetering van de monitoring en modellering van de luchtkwaliteit(plannen). Volgens de planning komt de Commissie in het derde kwartaal van 2022 met een voorstel voor nieuwe normen. Hierop volgt nog behandeling van het voorstel in het Europees Parlement, de Milieuraad en in een triloogverband tussen Commissie, Parlement en Raad.

De raadpleging is nog open voor input. U kunt tot en met 16 december 2021 reageren via de website van de Commissie.

Door:

Joanne Swets, Huis van de Nederlandse Provincies

Bron:

Position Paper HNP/IPO/VNG revision Ambient Air Quality Directive – Huis van de Nederlandse Provincies, Interprovinciaal Overleg en Vereniging van Nederlandse Gemeenten