Nederlandse waterkwaliteit zwaar onder druk: Europese doelen buiten bereik
De waterkwaliteit in Nederlandse sloten, rivieren en meren is al jaren een probleem, maar nu slaat de Europese Commissie opnieuw alarm. Uit de recent gepubliceerde tussenevaluatie van de Kaderrichtlijn Water (KRW) blijkt dat Nederland de doelen voor 2027 bij lange na niet gaat halen. Om nog een kans op realisatie te maken, moet er drastisch meer gaan gebeuren.
Nederland blijft achter
De KRW, een Europese richtlijn uit 2000, stelt dat alle wateren in Europa tegen 2027 een ‘goede ecologische en chemische toestand’ moeten hebben. Maar Nederland bungelt onderaan de lijst. De kwaliteit van zoet water in Nederland staat “zwaar onder druk” onder andere door de hoge bevolkingsdichtheid en intensieve landbouw.
De cijfers spreken boekdelen:
- Slechts 9,4% van het oppervlaktewater voldoet nog aan de chemische normen, terwijl dit in 2019 nog bijna 40% was.
- De ecologische toestand van het oppervlaktewater is in zes jaar tijd met 0,3% verslechterd, waardoor nu 0,0% van de wateren in ‘goede’ ecologische staat verkeerd.
- Slechts 5,2% van het Nederlandse water zal in 2027 aan de ecologische eisen voldoen, zo verwacht de Commissie.
Experts waarschuwen dat de watercrisis net zo’n impact kan krijgen als de stikstofcrisis. Strengere regels en structurele verbeteringen zijn dringend nodig geven zij aan.
Chemische vervuiling en mestoverschot
Een van de grootste problemen is de chemische vervuiling. Bestrijdingsmiddelen, industriële stoffen en medicijnresten komen in het water terecht. Daarnaast is het stikstofoverschot in Nederland vier keer zo groot als het EU-gemiddelde. De helft hiervan is afkomstig uit de landbouw. Dit leidt tot grootschalige vervuiling van zowel het oppervlakte- als grondwater.
Wat moet er gebeuren?
De Europese Commissie roept Nederland op om meer ambitie te tonen en drastische maatregelen te nemen. Dit betekent:
- Strengere regels en handhaving op het gebruik van bestrijdingsmiddelen en industriële chemicaliën.
- Een landbouwsysteem dat minder meststoffen in het water laat terechtkomen.
- Aanpakken van riooloverstorten in stedelijke gebieden.
- Meer investeringen in waterzuivering en herstel van ecosystemen.
Nederland moet binnen twee jaar grote stappen zetten, anders dreigen juridische financiële gevolgen vanuit de EU. De bouwsector waarschuwt al geruime tijd voor mogelijke vertragingen bij woningbouwprojecten als de waterkwaliteit niet verbetert.
De boodschap van de Europese Commissie is duidelijk: zonder ingrijpen blijft schoon water in Nederland een onhaalbaar doel.
Door:
Leah Corsmit, Huis van de Nederlandse Provincies.
Bron:
Commission reports show faster progress is needed across Europe to protect waters and better manage flood risks – Publicatie Europese Commissie
