Europese onderhandelingen over digitale diensten voor de binnenvaart van start
Rivierinformatiediensten (RIS) zijn digitale diensten voor het beheer van de binnenvaart. Echter, er zijn problemen met de invoering van de Europese RIS-richtlijn en dus komt de EU met een herziening. De lidstaten hebben onlangs hun positie ingenomen.
Wat willen de lidstaten?
De Europese lidstaten hebben in de Raad van de EU een positie ingenomen over de herziening van de richtlijn voor rivierinformatiediensten (RIS). RIS zijn geavanceerde, digitale diensten die helpen bij het beheer van verkeer en vervoer in de binnenvaart.
De EU heeft een groot netwerk van binnenwateren die belangrijk zijn voor het verbinden van havens, steden en industriecentra. Binnenvaart speelt een grote rol in het vervoer van goederen in de EU. De binnenvaart is belangrijk voor regio’s dichtbij de waterwegen als alternatief voor weg- of spoorvervoer. De productiviteit van de binnenvaart hangt af van de geografie, de soorten goederen die vervoerd kunnen worden, de locatie van productie- en consumptieplaatsen en de beschikbaarheid van overslaginfrastructuur. RIS zijn geavanceerde, digitale diensten die helpen bij het beheer van verkeer en vervoer in de binnenvaart. RIS stroomlijnen de informatie-uitwisseling tussen de beheerder en de gebruikers van de waterwegen en dragen bij aan een veilig en efficiënt vervoersproces en een volledig gebruik van binnenwateren.
De Raad is akkoord met het voorstel van de Commissie en komt met enkele wijzigingen om het voorstel te verduidelijken. De RIS moet volgens de Commissie gericht zijn op binnenwateren die deel uitmaken van het trans-Europees transportnetwerk (TEN-T). De lidstaten willen dit ook uitbreiden naar wateren die direct verbonden zijn met binnenwateren van een andere Europese lidstaat die deel uitmaken van het TEN-T netwerk. Verder is de deadline om de herziene richtlijn in werking te laten treden, verlengd van een naar drie jaar. Doordat de Raad een positie heeft ingenomen, kunnen de onderhandelingen met het Europees Parlement beginnen.
Context: Rivierinformatiediensten (RIS)
De huidige EU RIS-richtlijn uit 2005 kent regels om de veiligheid, efficiëntie en milieuvriendelijkheid van de binnenvaart te verbeteren en de integratie met andere manieren van vervoer (multimodaliteit) te vergemakkelijken. Er zijn echter problemen met de invoering van RIS. Niet alle technologieën worden op dezelfde manier gebruikt in alle landen en riviercorridors. Ook is de actualisering van standaarden traag, wat de ontwikkeling van RIS vertraagt. Dit verlaagt de efficiëntie van binnenvaartbedrijven die oude standaarden en technologieën blijven gebruiken.
Volgens de Green Deal moeten alle manieren van vervoer, inclusief de binnenvaart, bijdragen aan het doel van de EU om een klimaatneutrale economie te worden en het milieu te beschermen. Dit betekent ook dat de binnenvaart beter geïntegreerd moet worden met andere vervoerswijzen. De RIS-richtlijn was echter tot nu toe vooral gericht op de veiligheid van de binnenvaart, zonder de integratie met andere vervoerswijzen mogelijk te maken.
De Europese Commissie heeft daarom in januari 2024 een voorstel gepubliceerd om de richtlijn te herzien. De herziening richt zich op drie doelstellingen: zorgen dat RIS-informatie en gestandaardiseerde regels duidelijk en gewaarborgd zijn; het makkelijker maken om de binnenaart te combineren en te laten aansluiten op andere vormen van vervoer; en meer gebruik en betere samenwerking van digitale oplossingen garanderen en problemen met gegevensbescherming oplossen.
Door:
Femke Boersma, Huis van de Nederlandse Provincies
Bron:
Inland waterways: Council adopts position for safer and more efficient inland waterways information services – Raad van de EU