Europese decentrale overheden tonen zich solidair met Oekraine

Posted 7 maart 2022

Europese decentrale overheden veroordelen de Russische aanval op de staat Oekraïne en steunen het Oekraïense volk, hun soevereiniteit en hun vrijheid. Meerdere Europese koepelorganisaties voor regio’s zijn initiatieven gestart om zich uit te spreken en hulp te bieden waar nodig. Hierbij een overzicht.

Het Europees Comité van de Regio’s

Het Europees Comité van de Regio’s (CvdR) heeft zich namens alle steden en regio’s van de EU uitgesproken tegen de militaire agressie van Rusland tegen Oekraïne. In een bericht van 24 februari 2022 verklaart het CvdR dat de burgemeesters in Oekraïne onze partners zijn en dat er in Europa geen plaats is voor revanchistische retoriek om de Sovjet-Unie te herstellen. Verder roept het CvdR alle regio’s, steden en dorpen van de EU op om hun solidariteit te betuigen door de Oekraïense vlag uit te hangen of hun overheidsgebouwen in de kleuren van de vlag te verlichten.

Daarbij heeft het CvdR een lijst op hun website geplaatst met manieren waarop decentrale overheden Oekraïne concreet kunnen helpen. Dit kan bijvoorbeeld met donaties, maar ook met het toesturen van voedsel, sanitaire producten, specifieke producten (zoals slaapzakken en stroomgenerators) en medische voorzieningen. De lijst is opgesteld door Oekraïense steden en regio’s en sluit daarmee specifiek aan op de lokale behoeftes.

Op 2 en 3 maart 2022 vond de 9^e Europese Top voor Steden en Regio’s plaats in Marseille. Deze top stond al ingepland voor de inval, maar heeft vervolgens grotendeels in het teken gestaan van de oorlog in Oekraïne. Verschillende Europese, regionale en lokale leiders hebben hun steun voor Oekraïne uitgesproken tijdens deze top, zoals Apostolos Tzitzikostas, de voorzitter van het CvdR. Hij opende de Top en zei: “Op deze top in Marseille komen duizenden Europese leiders bijeen die zich verzetten tegen de brute invasie van Oekraïne door Rusland. De leiders zullen zich samen solidair inzetten voor vrede, democratie, dialoog en fundamentele rechten voor het volk van Oekraïne en zullen bespreken hoe zij concreet hulp kunnen bieden.” Daarbij kende hij Vitali Klitschko, burgemeester van Kiev, het erelidmaatschap van het CvdR toe. Emmanuel Macron, president van Frankrijk, voegde daaraan toe: “Het is dit Europa waar de Oekraïense bevolking zich vandaag voor verzet en voor vecht. Deze tijden laten zien hoezeer we onze Europese soevereiniteit moeten versterken. Lokale overheden hebben hun plaats in deze gemeenschappelijke taak.”

Tijdens deze Top, die meer dan tweeduizend vertegenwoordigers van Europese decentrale overheden bijeenbracht, werd ook namens alle Europese regio’s en steden een verklaring aangenomen. Hierin scharen de decentrale overheden in de EU zich achter het Oekraïense volk. Ze dringen er bij de Commissie op aan dat de burgers van Oekraïne onmiddellijk bijstand krijgen door middel van een snelle activering van het Uniemechanisme voor civiele bescherming voor humanitaire hulp. De regio’s verklaren klaar te staan om alle Oekraïense vluchtelingen op te vangen en bijstand te verlenen door middel van versnelde noodprocedures. De verklaring eindigt met: President Poetin moet zijn oorlog beëindigen! Voor een vrij Oekraïne in Europa! De hele tekst van de verklaring vindt u hier.

De Raad van Europa

Leendert Verbeek, commissaris van de Koning in de provincie Flevoland, heeft in zijn rol als president van het Congres van Lokale en Regionale Overheden voor de Raad van Europa op 24 februari 2022 een verklaring gegeven over de oorlog in Oekraïne. Hierin veroordeelt hij de Russische invasie scherp, welke volgens hem een “schaamteloze schending is van internationaal recht en het Statuut van de Raad van Europa, inclusief de principes en waardes waar het voor staat.” Hij roept Rusland op zich onmiddellijk terug te trekken.

Rusland is op 25 februari 2022 geschorst als lid van de Raad van Europa. De Raad van Europa is een internationale organisatie van Europese landen (EU en niet-EU) die zich hebben gecommitteerd aan de regels van het internationaal verdragsrecht, waaronder het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Daarmee is Rusland in feite uit de internationale rechtsorde gezet.

De Raad van Europese Gemeenten en Regio’s

De Raad van Europese Gemeenten en Regio’s (CEMR) heeft op 24 februari 2022 een statement uitgegeven waarin zij namens lokale en regionale leiders in heel Europa de aanval op de integriteit en soevereiniteit van Oekraïne sterk veroordelen. De CEMR-leden tonen zich solidair met de Oekraïense bevolking en geven aan ze volledig te willen steunen. Verder stelt de CEMR in het statement dat Rusland zich per direct moet terugtrekken en volgens de regels van het internationaal recht de volledige soevereiniteit van Oekraïne moet erkennen, inclusief de Donetsbekken en de Krim. Daarbij roept de CEMR op tot coördinatie van nationale en decentrale overheden om de vluchtelingenstroom vanuit Oekraïne te ondersteunen. De gehele verklaring vindt u hier.

De CEMR brengt verenigingen van steden, gemeenten en regio’s uit veertig landen bijeen, die allen deel uitmaken van de Raad van Europa. De verklaring is onder meer opgesteld door Jan van Zanen, burgemeester van Den Haag en voorzitter van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, in zijn rol als uitvoerend voorzitter van de CEMR. Decentrale overheden worden opgeroepen om de verklaring te ondertekenen, door middel van dit formulier.

Het HNP

Het HNP steunt de verschillende initiatieven van de hiervoor genoemde Europese koepelorganisaties voor regio’s en steden. De decentrale overheden worden opgeroepen deel te nemen aan de bovenstaande initiatieven en te kijken wat zij kunnen betekenen voor de Oekraïense bevolking.