De eerste 100 dagen van de nieuwe Europese Commissie: ambities en prioriteiten
In haar eerste 100 dagen wil de Europese Commissie een stevige basis leggen voor een groener, concurrerender en innovatiever Europa.
Hoewel de plannen nog in de voorbereidende fase verkeren, wordt duidelijk welke richting de Commissie op wil gaan. De focus ligt sterk op duurzame welvaart en het versterken van de EU-concurrentiekracht.
Clean Industrial Deal: een groene Europese industrie
Een groot speerpunt van Von der Leyen-II is de Clean Industrial Deal. Dit pakket aan maatregelen vormt de kern van Europa’s duurzaamheidsambities en moet de Europese industrie transformeren naar een duurzamer en klimaatvriendelijker model. De deal omvat verschillende pijlers op het gebied van energie, innovatie en de verduurzaming van sectoren zoals de auto-industrie.
Het doel is om dit pakket binnen de eerste 100 dagen te presenteren, waarin de focus ligt op CO2-reductie en het verlagen van energieprijzen.
De Clean Industrial Deal omvat verschillende initiatieven:
Met het Action Plan on Affordable Energy wil de Commissie hernieuwbare energiebronnen stimuleren en energie-efficiëntie verbeteren om kosten te verlagen en de energievoorziening veilig te stellen. Dit plan richt zich op het verlagen van energiekosten voor zowel huishoudens als bedrijven.
De Industrial Decarbonisation Accelerator Act ondersteunt bedrijven bij de overstap van fossiele brandstoffen naar CO2-arme technologieën door middel van investeringen en vereenvoudigde regelgeving.
Het European Competitiveness Fund, dat onderdeel zal uitmaken van het meerjarig financieel kader, zal investeringen in strategische technologieën financieren, variërend van kunstmatige intelligentie en ruimtevaart tot schone en groene technologie. Dit fonds moet bijdragen aan de opbouw van een schone en geavanceerde technologie-industrie in Europa.
Daarnaast is de Europese Commissie vastbesloten om energie-onafhankelijkheid te bereiken. Dit moet worden gerealiseerd door te investeren in hernieuwbare energie, gezamenlijke brandstofinkoop en digitalisering van het energiesysteem. Dit alles is onderdeel van de ambitie om tegen 2040 een emissiereductie van 90% te realiseren.
Een circulaire economie: efficiëntie en hergebruik
De Commissie wil de overgang naar een circulaire economie versnellen met de Circular Economy Act. Dit initiatief zet in op hergebruik en recycling, om verspilling te verminderen en de ecologische voetafdruk van de industrie te verkleinen. Ook de chemische industrie komt aan bod, met richtlijnen die schadelijke stoffen moeten terugdringen en groene chemie bevorderen, zoals voorgesteld in de Chemical Industry Package. De Circular Economy Act is nog niet opgenomen in de plannen voor de eerste 100 dagen, maar wordt op een later moment verwacht.
Innovatie en AI: Europa als koploper
Een ander belangrijk speerpunt is het bevorderen van innovatie, met speciale aandacht voor kunstmatige intelligentie. De oprichting van AI Factories moet bedrijven en startups toegang geven tot geavanceerde technologieën en onderzoeksfaciliteiten, met supercomputercapaciteit als een belangrijk aandachtspunt. Dit zal binnen de eerste 100 dagen gerealiseerd worden.
In het verlengde van de AI Factories werkt de Commissie aan een overkoepelende strategie, de European Data Union Strategy. Deze strategie moet bedrijven helpen om data op grote schaal te delen en te gebruiken, zonder in te boeten op privacy en veiligheid. Deze strategie zal met name kleine en middelgrote bedrijven (mkb) ondersteunen.
De Apply AI Strategy richt zich op het bevorderen van AI-toepassingen binnen de industrie en publieke diensten, zoals de gezondheidszorg.
Ook zet de Commissie in op preventieve gezondheidszorg, met speciale aandacht voor de bescherming van zorginstellingen tegen cyberaanvallen. Een actieplan voor de cyberveiligheid van ziekenhuizen wordt in de eerste 100 dagen gepresenteerd.
Een duurzame toekomst voor landbouw en voedsel
Binnen de eerste 100 dagen presenteert de Commissie de Vision for Agriculture and Food, die de landbouwsector toekomstbestendig moet maken binnen de grenzen van de planeet. Dit plan legt de nadruk op innovatie en duurzaamheid, vermindering van bureaucratie en het garanderen van eerlijke inkomens voor boeren.
Het initiatief voorziet in beloningen voor boeren die bijdragen aan natuurbehoud, versterkt de positie van familiebedrijven en biedt boeren betere bescherming tegen oneerlijke handelspraktijken.
Europa wil haar eigen voedselproductie versterken en beschermen, met investeringen in de hele voedselketen, van boerderij tot consument.
Jongeren betrekken bij beleid
Met de Youth Policy Dialogues wil de Commissie jongeren een stem geven in beleid. Deze jaarlijkse jongerendialogen moeten ervoor zorgen dat jongeren actief meedenken over thema’s die hun toekomst bepalen. Elke Eurocommissaris moet binnen de eerste 100 dagen zijn of haar eerste jongerendialoog organiseren.
Gezamenlijke Europese defensie
Het White Paper on the Future of European Defence benadrukt de noodzaak van gezamenlijke defensie-investeringen en de uitbreiding van het European Defence Fund. Door samenwerking en gezamenlijke inkoop van militaire middelen wil de EU minder afhankelijk worden van externe leveranciers en haar defensiecapaciteit versterken.
Het witboek zal ook de versterking van het EU-NAVO-partnerschap benadrukken en wordt binnen de eerste 100 dagen gepubliceerd.
Een blik op de toekomst
Met de plannen voor de eerste 100 dagen en het daaropvolgende mandaat tot 2029 wil de Commissie de basis leggen voor een duurzame en concurrerende economie. De nadruk ligt op samenwerking met de industrie, nationale en decentrale overheden en burgers. Deze integrale aanpak moet niet alleen leiden tot een klimaatneutrale economie, maar tegelijkertijd ook kansen creëren voor banen en economische groei.
Door:
Leah Corsmit, Huis van de Nederlandse Provincies.
Bron:
POLITICAL GUIDELINES FOR THE NEXT EUROPEAN COMMISSION 2024−2029 – Ursula von der Leyen