Commissie publiceert strategieën voor de energiesector van morgen
Op 8 juli 2020 presenteerde de Europese Commissie twee nieuwe strategieën voor de energiesector van de toekomst: de waterstofstrategie- en de energysysteemintegratie-strategie. Hiermee beoogt de EU een verduurzaming van de energiesector, die goed is voor 75% van de CO2-uitstoot.
Klimaatneutraliteit in 2050
Energiesystemen zijn cruciaal in het proces naar klimaatneutraliteit in 2050. De Europese Commissie ziet kansen in de recente daling van de kosten van technologieën voor hernieuwbare energie, de digitalisering van onze economie en opkomende technologieën in batterijen, warmtepompen, elektrische voertuigen of waterstof. De strategie moet zorgen voor een groeiend aandeel hernieuwbare energie dat geografisch verspreid is. Verschillende energiedragers moeten flexibel geïntegreerd worden en verontreiniging en het verlies van biodiversiteit moeten worden vermeden.
Waterstofstrategie
De EU wil waterstof inzetten voor de sectoren die niet op elektriciteit kunnen draaien, zo staat in de EU-waterstofstrategie. Hiervoor is het belangrijk om zo snel mogelijk waterstof te genereren middels wind- en zonne-energie, aldus de Commissie. Gecoördineerde actie tussen private en publieke partijen is daarom noodzakelijk.
Geleidelijke overgang
De overgang naar een waterstofeconomie wordt door de Commissie geleidelijk ingezet.
- Van 2020 tot 2024 wil de Commissie minstens een miljoen ton aan hernieuwbare waterstof produceren en 6 gigawatt aan hernieuwbare waterstofproductie-installaties ondersteunen;
- Van 2025 tot 2030 wil de Commissie minstens tien miljoen ton aan hernieuwbare brandstof produceren en 40 gigawatt aan hernieuwbare waterstofproductie-installaties ondersteunen; en
- Van 2030 tot 2050 moet hernieuwbare waterstoftechnieken op grote schaal ingezet zijn binnen sectoren die niet over kunnen schakelen naar elektriciteit.
Om dit te bewerkstelligen richt de Europese Commissie onder andere de Clean Hydrogen Alliance op. Hierin kunnen belanghebbenden plaatsnemen uit zowel publiek- als private sector. De Alliance, waarin ook de Europese Investeringsbank plaatsneemt, zal voor investeringen zorgen om de productie van groene waterstof op te schalen en ondersteunen. Daarnaast zal er gewerkt worden aan gemeenschappelijke standaarden, terminologie en certificaten, aldus de Commissie.
Nederlands standpunt
In de visie van het Nederlandse kabinet, gepresenteerd eind maart 2020, wordt de belangrijke rol van groene waterstof erkend. Het kabinet spreekt haar waardering uit voor bestaande waterstofclusters in bijvoorbeeld Noord-Nederland en rondom Arnhem. De initiatieven in deze regio’s worden gezien al een essentieel onderdeel van de manier waarop de energietransitie vormgegeven zal worden.
EU-strategie voor energiesysteemintegratie
Op 8 juli 2020 werd de EU-strategie voor energiesysteemintegratie voorgesteld. De strategie energiesysteemintegratie bestaat uit drie pilaren: meer circulaire energiesystemen, meer elektrificatie en het promoten van schone brandstoffen.
Meer circulaire energiesystemen
De strategie bevat concrete acties om energie-efficiëntie in de praktijk te brengen en het gebruik van lokale energiebronnen effectiever in te zetten. De Commissie onderstreept de potentie van het hergebruik van onder andere afvalwarmte en energie geproduceerd uit bioafval of in afvalwaterzuiveringsinstallaties.
Meer elektrificatie
Het grootste aandeel van hernieuwbare energie ligt binnen de elektriciteitssector. De Commissie wil daarom waar mogelijk meer gebruikmaken van elektriciteit. Voorbeelden hiervan zijn het gebruik van warmtepompen in gebouwen, elektrische voertuigen bij vervoer of elektrische ovens in bepaalde industrieën.
Promotie schone brandstoffen
De Commissie zet in op de promotie van hernieuwbare en koolstofarme brandstoffen waaronder hernieuwbare waterstof, duurzame biobrandstoffen en biogas. Deze promotie zal gericht zijn op sectoren waar directe verwarming of elektrificatie niet haalbaar, niet efficiënt of te duur is. Hernieuwbare gassen en vloeistoffen, geproduceerd uit biomassa of hernieuwbare en koolstofarme waterstof, kunnen oplossingen bieden om de energie op te slaan.
Actiepunten voor een meer geïntegreerd energiesysteem
In de strategie energiesysteemintegratie benoemt de Commissie diverse actiepunten, waaronder de herziening van bestaande wetgeving, de ontwikkeling van richtsnoeren voor lidstaten over fiscale maatregelen en de geleidelijke afschaffing van subsidies voor fossiele brandstoffen.
Door:
Fabian Wondergem, Kenniscentrum Europa decentraal
Marieke ter Horst, Huis van de Nederlandse Provincies
Bron:
An EU Strategy for Energy System Integration, Europese Commissie
EU Waterstofstrategie, Europese Commissie
Meer informatie:
Kabinetsvisie Waterstof, Ministerie van Economische Zaken en Klimaat
