Pools EU-voorzitterschap: versterking van Europese veiligheid, economie en weerbaarheid
Met een ambitieuze agenda wil Polen Europa weerbaarder maken in een tijdperk van geopolitieke spanningen, hybride dreigingen en economische onzekerheid. Het land streeft naar een sterker en veerkrachtiger Europa dat klaar is voor de uitdagingen van een snel veranderende wereld.
Polen bekleedt het voorzitterschap tot 30 juni 2025. Vanaf 1 juli 2025 neemt Denemarken het over. Het eerstvolgende Nederlandse voorzitterschap is in 2029.
Europese veiligheid en defensie
Het behoud van vrede en stabiliteit staat hoog op de agenda. Rusland wordt gezien als een existentiële bedreiging voor de veiligheid en stabiliteit van het continent, door agressieve oorlogvoering en het ondermijnen van de rechtsorde. Polen pleit voor een gezamenlijke Europese aanpak, die de defensie-inspanningen van de NAVO aanvult.
De prioriteiten zijn:
- Versterking van de Europese defensiecapaciteiten
Dit vereist een verhoging van de militaire uitgaven, versterking van de Europese defensie-industrie en aanpak van lacunes in defensiecapaciteiten.
- Strategische infrastructuurprojecten
Strategische infrastructuurprojecten, zoals East Shield, een nationaal defensie-initiatief van de Poolse regering dat gericht is op het versterken van de Poolse oostgrenzen, en de Baltic Defence Line, een gezamenlijk plan van Estland, Letland en Litouwen, beoogt om een verdedigingslinie langs hun grenzen met Rusland en Wit-Rusland te creëren, spelen een cruciale rol in het versterken van de EU tegen militaire en hybride dreigingen.
- Samenwerking met partners
Nauwere samenwerking met de NAVO, de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Zuid-Korea en andere gelijkgestemde landen staat centraal.
Ook wordt gewerkt aan het verbeteren van interne veiligheid door grensbeheer te versterken, irreguliere migratie tegen te gaan en georganiseerde misdaad, terrorisme en radicalisering aan te pakken.
Weerbaarheid tegen desinformatie en buitenlandse inmenging
Autocratische regimes gebruiken desinformatie en manipulatie de democratie binnen de EU te ondermijnen. Het Poolse voorzitterschap wil laten zien dat Polen vastberaden is om dit tegen te gaan, door:
- De veerkracht van democratieën versterken via onafhankelijke media, burgerschapsvorming en betere crisisvoorbereiding
- Digitale veiligheid verbeteren, met speciale aandacht voor het bescherming van EU-informatiesystemen tegen buitenlandse inmenging
- Specifiek klimaat-gerelateerde desinformatie bestrijden om zowel democratie als klimaatbeleid te ondersteunen
Economische hervormingen en energietransitie
De EU staat voor grote economische en energie-uitdagingen. Polen zet zich in voor:
- Economische groei
Het verdiepen van de interne markt, verminderen van bureaucratische lasten en verbeteren van toegang tot privaat kapitaal voor bedrijven.
- Energiezekerheid
Volledige onafhankelijkheid van Russische energiebronnen en een versterking van energie-infrastructuur, zowel fysiek als digitaal. Polen pleit voor een eerlijke transitie waarbij alle schone energiebronnen worden benut.
- Afhankelijkheid verminderen
Europa moet minder afhankelijk worden van geïmporteerde technologieën en kritieke grondstoffen.
Landbouw en voedselzekerheid
Polen benadrukt het belang van een veerkrachtige landbouwsector die voedselzekerheid waarborgt. Het Poolse voorzitterschap wil:
- De positie van boeren versterken in de waardeketen en zorgen voor een stabiel inkomen
- Milieuvriendelijke en klimaatbestendige landbouwpraktijken stimuleren
- Voorbereidingen treffen voor toekomstige EU-uitbreidingen, zoals Oekraïne, en de impact hiervan op de landbouwsector beheersen.
Volksgezondheid en welzijn
De pandemie heeft de kwetsbaarheid van Europese gezondheidssystemen blootgelegd. Polen wil deze systemen versterken door:
- Medicijnproductie binnen de EU te bevorderen en de diversiteit in toeleveringsketens te vergroten
- De digitale transformatie van de gezondheidszorg te versnellen
- Speciale aandacht te besteden aan de mentale gezondheid van kinderen en jongeren in het digitale tijdperk
Cohesie en territoriale ontwikkeling
Het Poolse voorzitterschap zet in op een breed debat over cohesiebeleid en de rol daarvan in het bevorderen van een evenwichtige regionale ontwikkeling binnen de EU. De focus ligt op de periode na 2027. Polen beschouwt cohesie als een essentiële pijler van Europese integratie en ontwikkeling, en ziet cohesiefondsen als de belangrijkste investeringsbron voor duurzame en evenwichtige economische groei.
De belangrijkste doelstellingen zijn:
- Het streven naar gezamenlijke oplossingen voor een toekomstbestendig cohesiebeleid en het vastleggen hiervan in Raadsconclusies en EU-wetgeving.
- Het vergroten van de weerbaarheid van Europese gebieden door cohesie te versterken en ongelijkheden te verkleinen
- Het ondersteunen van duurzame stedelijke groei en ontwikkeling.
Samen sterker in Europa
Het Poolse voorzitterschap van de EU benadrukt dat samenwerking en solidariteit essentieel zijn om de uitdagingen van deze tijd aan te pakken. Met een ambitieuze agenda gericht op veiligheid, economische groei, democratische veerkracht en volksgezondheid, streeft Polen naar een sterker, veiliger en welvarender Europa. Het is een oproep aan alle lidstaten om gezamenlijk te werken aan een toekomstbestendige Unie.
Context
Het EU-voorzitterschap, ook wel bekend als het roterend voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie, is een systeem waarbij de lidstaten om de zes maanden rouleren in het voorzitten van de Raad van de EU.
Het voorzitterschap biedt de kans om de agenda van de EU te beïnvloeden door prioriteiten te stellen en consensus te zoeken op belangrijke beleidsgebieden.
Ook leidt het voorzittende land de vergaderingen van de Raad, faciliteert onderhandelingen tussen lidstaten en vertegenwoordigd de Raad in gesprekken met het Europees Parlement en de Europese Commissie.
Door:
Leah Corsmit, Huis van de Nederlandse Provincies.
Bron:
PROGRAMME OF THE POLISH PRESIDENCY OF THE COUNCIL OF THE EUROPEAN UNION January 1 – June 30, 2025 – Pools voorzitterschap
