EU-regeringsleiders presenteren nieuwe Europese concurrentiedeal
Met de Verklaring van Boedapest hebben de EU-regeringsleiders een ambitieuze verklaring gelanceerd, gericht op het versterken van Europa’s wereldwijde concurrentiekracht.
Concurrentievermogen van de EU
In een gezamenlijke verklaring hebben de staatshoofden en regeringsleiders van de EU-lidstaten met de Budapest Declaration on the New European Competitiveness Deal een breed pakket aan initiatieven gepresenteerd om de concurrentiekracht van de EU te versterken. Met de lancering van deze verklaring zetten de regeringsleiders in op een duurzamer, innovatiever en competitiever economisch model dat de weerbaarheid en groei van de Europese Unie moet versterken.
Duurzaam, innovatief en concurrerend
De Verklaring van Boedapest komt in reactie op toenemende geopolitieke spanningen en economische uitdagingen en bouwt voort op de conclusies van de Europese Raad van april 2024 en de strategische agenda voor de periode 2024-2029. In de verklaring benadrukken de regeringsleiders de noodzaak om de Europese economie te herstructureren naar een duurzamer en innovatiever model, waarin ook sociale en territoriale cohesie een belangrijke rol spelen.
De strategische doelstelling is duidelijk: De positie van de Europese Unie als mondiale economische macht versterken door middel van strategische energieautonomie, klimaatneutraliteit in 2050 en een innovatieve economie. Dit streven omvat steun voor het MKB, regionale en lokale economische ontwikkeling en biedt kansen en uitdagingen voor decentrale overheden om hier op regionaal niveau samen met bedrijven en kennisinstellingen mede invulling aan te geven en van te profiteren.
Speerpunten van de nieuwe concurrentiedeal
Het akkoord bevat twaalf speerpunten die de internationale concurrentiepositie van de EU moeten versterken. De belangrijkste speerpunten zijn gericht op de versterking van en het volledig functioneren van de interne markt. Om Europa wereldwijd voorop te laten lopen op het gebied van onderzoek en innovatie, met name inzake baanbrekende technologieën, is de Europese Commissie verzocht om tegen juni 2025 een nieuwe strategie voor de verdieping van de interne markt te presenteren. Met als doel om belemmeringen binnen de EU-markt weg te nemen en bedrijven toegang te geven tot een breder afzetgebied. Daarnaast pleiten de regeringsleiders voor een Savings and Investment Union. Deze unie moet leiden tot een interne markt voor kapitaal en de toegang tot financiering tegen lagere kosten vergemakkelijken, met name voor het MKB. Deze maatregelen moeten de slagkracht en innovatiecapaciteit van Europese bedrijven vergroten, met een focus op duurzame technologieën.
Om Europa’s industriële slagkracht te behouden, komt er een vernieuwde industriële strategie. De Europese Commissie komt met een industrieplan waarin traditionele en nieuwe technologieën hand in hand gaan en bijdragen aan de vergroening van de industrie. De EU-regeringsleiders streven naar een verlaging van de regeldruk en administratieve lasten met 25% in 2025, zodat ondernemers zich kunnen richten op hun kernactiviteiten en innovatieve vergroening. Tot slot voorziet de deal in een geïntegreerde Europese energiemarkt, die betaalbare en duurzame energie moet bieden aan zowel bedrijven als huishoudens.
Rapporten Letta en Draghi
De Verklaring van Boedapest is sterk beïnvloed door de rapporten van Enrico Letta en Mario Draghi, die beiden een grondige analyse hebben gepresenteerd van de huidige stand van de Europese economie. Letta’s rapport “Much More Than a Market” en Draghi’s “The future of European Competitiveness” wijzen op een tekort aan innovatie- en productiviteitsgroei binnen de EU, vooral ten opzichte van mondiale concurrenten als de Verenigde Staten en China.
De strategieën in de concurrentiedeal, zoals de vereenvoudiging van regelgeving, de versterkingen van kapitaalmarkten, en een intensivering van R&D-investeringen, zijn direct gericht op de uitdagingen en kansen die in deze rapporten worden aangestipt. Dat regio’s daarbij een cruciale rol spelen, bijvoorbeeld in het bouwen van ecosystemen samen met kennisinstellingen en ondernemers, blijkt ook uit het advies van Martijn van Gruijthuijsen, lid van de Nederlandse delegatie in het Europees Comité van de Regio’s en HNP-bestuurder. In zijn bijdrage benadrukt hij hoe samenwerking op regionaal niveau essentieel is om de doelen van Letta en Draghi in de praktijk te brengen.
Context: Europees hervormingstraject
De concurrentiedeal is onderdeel van een bredere Europese hervormingsagenda gericht op economische kracht en duurzaamheid. Eerdere initiatieven, zoals de strategische agenda 2024-2029, hebben de basis gelegd voor deze koers. De strategische agenda 2024-2029 is het beleidskader van de Europese Raad en legt de prioriteiten van de EU voor de komende vijf jaar vast.
Deze agenda richt zich op vier hoofddoelen: het versterken van de economische veerkracht en innovatie; het bevorderen van duurzaamheid en klimaat-neutraliteit; het versterken van de rol van de Europese Unie in de wereld; en het beschermen van de fundamentele waarden van de EU. Dit leidt tot wetgeving zoals de Circular Economy Act, die de overgang naar een circulaire economie stimuleert door in te zetten op hergebruik, herstel en recycling. Daarnaast wordt er sterk gefocust op een versnelde digitalisering van de economie, zoals vastgelegd in de 2030-doelstellingen voor het digitale decennium van de EU. Met deze strategische doelen zet de EU in op een weerbare economie, die de Unie zowel intern versterkt, als haar positie op het wereldtoneel.
Door:
Leah Corsmit, Huis van de Nederlandse Provincies
Bron:
Verklaring van Boedapest over de nieuwe deal voor het Europees concurrentievermogen – Persbericht Europese Raad.
