Nederlandse provincies vragen nieuwe Europese Commissie PFAS-verbod hoog op de agenda te houden

Posted 8 juli 2024

Op 27 juni 2024 organiseerde het Huis van de Nederlandse Provincies een EU Green Week partner-evenement over de impact van PFAS-vervuiling op Europese regio’s en de noodzaak voor strenge, EU PFAS-wetgeving. Hoe komen we tot een uitvoerbaar en effectief EU PFAS-beleid?

PFAS-verbod

Poly- en perfluoralkylstoffen, ook wel PFAS genoemd, zijn overal en zitten in alles. PFAS is een niet-afbreekbare en vervuilende stof. Het is erg kostbaar om te verwijderen en vormt een gevaar voor de gezondheid van mens en natuur. De twaalf gezamenlijke provincies in het Huis van de Nederlandse Provincies organiseerden op 27 juni 2024 daarom een evenement als onderdeel van de EU Green Week over de noodzaak voor een Europese PFAS-restrictie. Wat is er nodig om dergelijk PFAS-beleid op Europees niveau haalbaar, eerlijk en efficiënt te maken?

Tijdens het evenement sprak Hagar Roijackers, gedeputeerde voor de provincie Noord-Brabant, over het grote aantal mogelijke PFAS-besmette locaties in haar provincie die momenteel worden onderzocht. Voormalige fabrieksterreinen, brandweerkazernes en defensieterreinen zijn mogelijk plekken waar de schadelijke stof de bodem heeft vervuild. “We zetten het onderzoek de komende jaren voort. Daarnaast bepalen we welke maatregelen er nodig zijn om de risico’s weg te nemen op de locaties die vervuild zijn. Tegelijkertijd moeten we natuurlijk geleidelijk de uitstoot van PFAS in ons milieu afbouwen”, aldus Roijackers.

De Nederlandse provincies zien in dat een totaalverbod een uitdaging zou vormen voor de (chemische) industrieën in hun eigen regio’s. Tegelijkertijd zou een strenge, Europese PFAS-wet juist innovatie rondom duurzame en veilige alternatieven kunnen stimuleren. Daarom pleiten de twaalf provincies voor een gezamenlijke aanpak om de uitstoot van PFAS zo snel mogelijk af te bouwen.

Martijn Beekman, werkzaam bij de Europese Commissie, haakte daarop in: “Een universele beperking van PFAS wordt momenteel onderzocht door het Europese Agentschap voor chemische stoffen.” De Commissie werkt volgens hem hard om verdere vervuiling van de bodem en het water door PFAS te voorkomen. Het Huis van de Nederlandse Provincies benadrukt eveneens het belang van passende EU-wetgeving op PFAS en onderstreept nogmaals de urgentie om PFAS een politieke prioriteit van de nieuwe Europese Commissie te maken.

Wilt u dit soort evenementen in de toekomst bijwonen? Abonneert u zich dan op de Europese Ster, dé nieuwsbrief met Europees nieuws relevant voor decentrale overheden.

Standpunt Nederland

In Nederland bestaan er al langer zorgen over PFAS. Het RIVM heeft meerdere onderzoeken gepubliceerd waarin duidelijk wordt dat Nederlanders overmatig veel PFAS consumeren via hun eten en dat het in bepaalde gebieden niet veilig is om eten uit eigen tuin of zelf gevangen vis te consumeren, door de hoge PFAS-concentraties. Nederlandse drinkwaterbedrijven benadrukken dat PFAS niet uit drinkwater kan worden gefilterd en inmiddels wordt er ook in toenemende mate een negatief zwemadvies afgegeven voor recreatieve zwemplassen door hoge PFAS-niveaus.

Begin 2023 diende Nederland samen met Denemarken, Duitsland, Noorwegen en Zweden een voorstel bij de Europese Commissie in om tot een EU-breed PFAS-verbod te komen. Momenteel is de Commissie aan zet om het voorstel uit te werken. Dat is een lang en intensief traject, waarbij veel partijen betrokken zijn. De Nederlandse provincies benadrukken dat de nieuwe Commissie, die naar verwachting 1 december 2024 zal aantreden, dit proces voort zet en tot wetgeving komt.