De Toekomst van Europa: regionale betrokkenheid blijft onbenoemd
De Europese Commissie heeft een eerste analyse gepresenteerd op basis van de 49 voorstellen die het resultaat zijn van de Conferentie over de Toekomst van Europa. Hoe geeft de Commissie gevolg aan de uitkomst van deze Conferentie? De regionale betrokkenheid hierin blijft onbenoemd.
Toekomst van Europa
De Europese Commissie heeft een analyse gepresenteerd waarin ze de 49 eindconclusies van de Conferentie over de Toekomst van Europa onder de loep neemt. Met deze analyse probeert de Commissie te beoordelen wat er nodig is, om gevolg te geven aan de uitkomst van de Conferentie. De analysericht zich op vier verschillende type initiatieven: bestaande initiatieven; initiatieven waar het Parlement en de Raad zich nog over moeten buigen die betrekking hebben op de uitkomst; geplande initiatieven die betrekking hebben op de uitkomst; en nieuwe initiatieven die zijn geïnspireerd door de uitkomst van de Conferentie.
Zoals verwacht, is het overgrote deel van de voorgestelde maatregelen al in lijn met de huidige Europese wetgeving. Het aantal nieuwe initiatieven dat wordt overwogen, is daarom klein. Verscheidene zijn relevant voor decentrale overheden. Zo kunnen sommige regio’s niet verder innoveren en blijven ze daarom stilstaan in hun groei (development trap). De Commissie wil maatregelen gaan voorstellen om deze regio’s beter te kunnen ondersteunen. Verder doet de Commissie de meeste inspiratie op binnen de voorstellen rondom klimaatverandering: de Commissie zegt toe na te gaan denken over initiatieven die dierenwelzijn bevorderen; lichtvervuiling tegengaan; infrastructuur voor fietsen en autovrije zones verbeteren; btw op internationale treintickets af te schaffen; en toezien op geactualiseerde nationale energie- en klimaatplannen. Als laatste zegt de Commissie toe om naar initiatieven te kijken rondom vergrijzing; een veerkrachtige industrie; en data spaces voor mobiliteit.
Verdragswijziging
Enkele belangrijke aanbevelingen vanuit de Conferentie voor de regio’s vroegen om een verdragswijziging. Zo opperde de Conferentie de mogelijkheid voor nationale en regionale parlementen om suggesties te doen voor EU-wetsvoorstellen, een sterke rol voor het Europees Comité van de Regio’s (CvdR) in de institutionele structuur van de EU-beleidsvorming en een betere naleving van het subsidiariteitsprincipe. Naast enkele geplande en nieuwe initiatieven die zich vooral richten op het vergroten van de transparantie, haalt de Commissie geen enkel initiatief aan dat ingaat op de ambities zoals hierboven genoemd. Zo wordt het CvdR geen enkele keer genoemd in de mededeling van de Commissie.
De Commissie maakt duidelijk dat ze het Europees Parlement steunt in eventuele verdragswijzingen die het wil doorvoeren, zolang dit de EU vooruit helpt. Het Europees Parlement heeft al eerder ingestemd met de uitkomsten van de Conferentie en heeft opgeroepen tot een Conventie voor een herziening van de Verdragen. De 27 regerings- en staatshoofden kunnen een Europese Conventie opzetten. In deze oproep van het Parlement worden alle bovengenoemde voorstellen eveneens onbenoemd gelaten. Zo geeft het Parlement wel aan een verdragswijziging te willen om het unanimiteitsbeginsel af te schaffen en de EU meer (verregaande) bevoegdheden te geven rondom klimaatverandering, energie, defensie en sociaal en economisch beleid. Het Parlement benoemt het CvdR enkel als waarnemer bij een mogelijke conventie in de toekomst.
Regionale betrokkenheid blijft dus zowel onbenoemd in de eerste analyse van de Commissie, als in de oproep van het Parlement naar aanleiding van de Conferentie over de Toekomst van Europa.
Vervolg
Daadwerkelijke nieuwe voorstellen die voortvloeien uit de uitkomsten van de Conferentie zullen worden aangekondigd in september 2022. Dan presenteert Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, de Staat van de Unie. Deze voorstellen worden vervolgens opgenomen in het werkprogramma van de Commissie voor 2023 en daarna. Tevens zal de Commissie in het najaar van 2022 een feedbackmoment organiseren over de Conferentie. Dit zal het moment zijn waarop de drie EU-instellingen voor een follow-up zorgen.
Door:
Femke Boersma, Huis van de Nederlandse Provincies
Bron:
Commissie presenteert eerste analyse van de voorstellen naar aanleiding van de Conferentie over de toekomst van Europa – Europese Commissie
Meer informatie:
Eindconclusies Conferentie over de toekomst van Europa: wat betekent dit voor regio’s? – Huis van de Nederlandse Provincies
Oproep tot een conventie voor een herziening van de Verdragen – Europees Parlement
