165e plenaire vergadering van het Europees Comité van de Regio’s: een sterke Nederlandse inbreng

Posted 7 april 2025

In Agrofood, Circulaire Economie, Digitalisering, Duurzame & Gezonde Leefomgeving, Klimaat & Energie, Mobiliteit, Regionale Economie

Op 2 en 3 april vond de tweede plenaire vergadering van 2025 van het Europees Comité van de Regio’s (CvdR) plaats, met intensieve debatten over onderwerpen als economische groei, de uitbreiding van de EU en de prioriteiten van het Poolse voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie. De Nederlandse delegatie leverde wederom een sterke bijdrage aan de discussies.

Samenwerking en hervorming van het cohesiebeleid

Vooraf aan de vergadering ontmoette de president van het Comité, Kata Tüttő, de voorzitters van de nationale delegaties. De voorzitter van de Nederlandse delegatie, Arthur van Dijk, Commissaris van de Koning in Noord-Holland, sprak zijn waardering uit voor de ambitieuze plannen van de president, die zich richt op een nauwere samenwerking met de Europese Commissie, vooral bij de hervorming van het cohesiebeleid.

President Tüttő benadrukte het belang van samenwerking met de nationale overheden en de Commissie, en de Nederlandse delegatie onderstreepte het belang van goede contacten met het Nederlandse parlement.

In de plenaire vergadering zelf was wederom Eurocommissaris Fitto aanwezig. Ellen van Selm benoemde het belang van cohesiebeleid voor lokale en regionale economie en het weerbaar maken van regio’s. Ze riep op te voorkomen dat minder ontwikkelde regio’s de dupe worden van mogelijke bezuiniging op dit beleid. Jan Klopman sprak aanvullend over het belang van regionale betrokkenheid bij beheer van de (cohesie)fondsen.

Rechtsstaat en de rol van lokale en regionale overheden

Tijdens het debat over de rechtsstaat toonden lokale en regionale overheden hun cruciale rol als hoeders van de democratie en de rechtsstaat.

Bouke Arends, burgemeester van Westland, benadrukte dat decentrale overheden essentieel zijn voor het in kaart brengen van bedreigingen voor de rechtsstaat en het bevorderen van de fundamentele waarden van de EU. Hij pleitte o.a. voor meer inwonersparticipatie en uitvoeringstoetsen.

Elianne Demollin-Schneiders, gedeputeerde van de provincie Limburg, is recent toegetreden als vast lid van het CvdR. Bij deze sessie had zij haar maiden speech in het Comité waarbij zij sprak over de specifieke uitdagingen voor grensregio’s.

Ze noemde onder andere de problemen met niet-erkende diploma’s, ingewikkelde belastingregels en beperkte toegang tot grensoverschrijdende onderwijs- en werkgelegenheidskansen. Ze pleitte voor meer samenwerking en harmonisatie van regels om de voordelen van Europese integratie concreet te maken voor inwoners van deze regio’s.

In het korte debat over het Oceanenpact bepleitte Marieke Schouten het belang van het tegengaan van microplastics in de oceaan.

Sociaaleconomische cohesie en Europese veiligheid

In het debat over de prioriteiten van het Poolse voorzitterschap van de EU, dat gericht is op het versterken van de Europese veiligheid in al haar dimensies, complimenteerde Arthur van Dijk namens de delegatie de Polen voor hun aanpak.

Hij benadrukte dat lokale en regionale overheden een sleutelrol spelen in het vergroten van het bewustzijn en de paraatheid onder de burgers, en in het bevorderen van de bescherming van democratische waarden.

Van Dijk merkte op dat strategische autonomie nu belangrijker is dan ooit, en dat lokale overheden bijdragen aan crisismanagement en het beschermen van openbare orde.

Uitbreiding van de EU: kansen en uitdagingen

Marta Kos, Eurocommissaris voor Uitbreiding, besprak de uitbreiding van de EU en de uitdagingen waarmee landen als Turkije en de Westelijke Balkan worden geconfronteerd. De leden van het CvdR namen een resolutie aan over de arrestatie van Turkse burgemeesters en de aanval op de lokale democratie in Turkije.

Bouke Arends pleitte voor de onmiddellijke vrijlating van de gearresteerde burgemeesters, waarmee hij de Nederlandse inzet voor democratie en de bescherming van lokale verkiezingen benadrukte.

Kansen voor regionale samenwerking en innovatie

In het debat over de toekomst van de Europese concurrentiepositie werd het belang van innovatie en de ondersteuning van interregionale waardeketens benadrukt. Guido Rink, wethouder van de gemeente Emmen, sprak over de noodzaak om te investeren in groene chemie en innovatie, en hoe lokale en regionale overheden een essentiële rol spelen in het versterken van de Europese concurrentiepositie.

In een resolutie werden amendementen van Martijn van Gruijthuijsen aangenomen die oproepen tot gerichte investeringen in topsectoren en steun voor gehele ketens van idee-vorming tot productvalidatie.

René Jansen diende een motie in om steun te vragen voor internationale treinverbindingen als duurzame pijler onder vrij verkeer van personen voor het versterken van het Europees concurrentievermogen.

De kracht van regionale samenwerking

De plenaire vergadering van het CvdR was wederom een belangrijk moment voor Nederland om haar positie en bijdrage aan Europese thema’s te versterken. Van de rechtsstaat tot de economische cohesie en de uitbreiding van de EU, de Nederlandse delegatie zette zich in voor een sterker, veiliger en meer samenhangend Europa, met een bijzondere focus op de rol van lokale en regionale overheden in het realiseren van deze doelen.

De steun voor samenwerking tussen regio’s, de bescherming van democratische waarden en de inzet op innovatie vormen de fundamenten van een succesvol Europees beleid voor de toekomst.