151ste plenaire zitting Comité van de Regio’s: Chips, vervuiling en cohesie

Posted 17 oktober 2022

In Circulaire Economie, Digitalisering, Duurzame & Gezonde Leefomgeving, Klimaat & Energie, Mobiliteit, Regionale Economie

De 151ste plenaire zitting van het Europees Comité van de Regio’s (CvdR) vond plaats van 10 tot en met 13 oktober 2022. Het advies over de Chips Act van schaduwrapporteur Martijn van Gruijthuijsen werd unaniem aangenomen. Klimaat, duurzaamheid en het milieu stonden ook hoog op de agenda.

Chipwet

Van 10 tot en met 13 oktober 2022 vond de 151ste plenaire zitting van het Europees Comité van de Regio’s (CvdR) plaats, tijdens de jaarlijkse Europese Week van Regio’s en Steden (#EURegionsWeek).

Het advies over de Europese chipwet, de Chips Act, werd unaniem aangenomen in het CvdR. Martijn van Gruijthuijsen, gedeputeerde van de provincie Noord-Brabant, is schaduwrapporteur voor de Chips Act. Het advies roept de EU op om meer te investeren in de productie van halfgeleiders in Europa en om de strategische autonomie van de EU in de gehele productieketen van chips te versterken. Het advies maakt zich sterk voor gerichte steun aan de kennis- en innovatiegemeenschap, die een belangrijke rol heeft in het aandeel geschoolde werknemers voor de Europese industrie. Daarbij kunnen onderzoeks- en onderwijsinstellingen de interregionale samenwerking in de sector verder bevorderen. Steden en regio’s hebben een belangrijke rol te vervullen om stakeholders in de halfgeleiderindustrie samen te brengen en zo bij te dragen aan het realiseren van de ambities.

In een column voor de Europese nieuwssite EURACTIV, benadrukte Van Gruijthuijsen in aanloop naar de stemming nogmaals hoe belangrijk het is dat de halfgeleiderindustrie binnen de autonomie van de EU komt te vallen. Halfgeleiders zijn essentiële onderdelen voor een groot scala aan elektronische apparaten. Hij gaf aan dat een gebrek aan geschoolde werknemers, maar ook aan woningruimte en infrastructuur om deze mensen te vestigen, een obstakel vormt. Het aangenomen advies van het CvdR betrekt nadrukkelijk de regio’s en steden bij de Chips Act, om hen zo onderdeel te maken van de oplossingen en kansen.

Klimaat en milieu

Het advies inzake de richtlijn Industriële Emissies (IED) werd met een meerderheid door het CvdR aangenomen. Met de herziening van de IED wordt vol ingezet op de zero pollution ambitie van de EU voor een gifvrij milieu, specifiek met betrekking op de industrie en industriële installaties. Vervuiling door industrie wordt het eerst gevoeld door de bewoners van steden en regio’s in de buurt van zulke installaties, aldus het CvdR. Het advies benadrukt daarom dat regionale en lokale autoriteiten compensaties zouden moeten ontvangen. Daarbij geeft het CvdR aan dat het belangrijk is dat regel en wetgeving het concurrentievermogen van Europese bedrijven niet in de weg staat. Marieke Schouten, wethouder in Nieuwegein, pleitte er echter voor om de oorspronkelijke tekst rondom milieueisen niet verder af te zwakken.

Daarnaast stond de COP27, de conferentie van de Verenigde Naties over Klimaatverandering, op de agenda van het CvdR. In een debat met onder meer Bas Eickhout, Nederlandse Europarlementariër en vicevoorzitter van de commissie-ENVI in het Europees Parlement, en Sharon Dijksma, burgemeester van Utrecht en ICLEI-gezant tijdens de COP 27, drong het CvdR aan op een grotere rol van medeoverheden bij wereldwijde klimaatonderhandelingen. Zo stelt het CvdR voor om een systeem te creëren waarin de koolstofemissiereductie van decentrale overheden kan worden verzameld en gemeten. Het CvdR roept de EU-lidstaten op deze conclusies te steunen en aan te dringen op een grotere rol van medeoverheden bij de uitvoering van het Akkoord van Parijs.

Verder zijn het CvdR-advies over het trans-Europese vervoersnetwerk (TEN-T) en het advies inzake het nieuwe EU-kader voor stedelijke mobiliteit aangenomen. Zo pleit het CvdR bijvoorbeeld voor betere regels en toereikende financiële middelen voor interregionaal en duurzaam vervoer en de ontwikkeling van emissievrije, betaalbare systemen voor stedelijke vervoer. Het CvdR wijst hierbij op de sociaaleconomische voordelen van grensoverschrijdende projecten rondom duurzame mobiliteit.

Cohesiebeleid

De oorlog in Oekraïne, de energiecrisis en de nasleep van de COVID-19 pandemie hebben grote impact op regio’s en steden. Cohesiebeleid stond tijdens de 151ste plenaire zitting daarom hoog op de agenda. De opeenvolgende crises laten zien dat cohesiebeleid onmisbaar is om ongelijkheden tussen regio’s tegen te gaan, vooral wanneer deze crises verschillende regio’s ongelijkmatig treffen. Het gebrek aan betrokkenheid van decentrale overheden bij het Herstel- en Veerkrachtfonds (HVF) werd wederom aangehaald als voorbeeld van hoe het niet moet. Drie adviezen werden tijdens de plenaire zitting aangenomen: rondom het achtste cohesierapport, digitale cohesie en inzake een eerlijke en duurzame transitie.

De Cohesie Alliantie kwam ook bijeen tijdens de EWRC, om opnieuw de kracht van het cohesiebeleid te benadrukken. Tijdens de bijeenkomst van de Alliantie ondertekenden alle partners een gezamenlijke verklaring, waarin zij aangeven zich blijvend in te zetten voor een goedwerkend cohesiebeleid. Cees Loggen, gedeputeerde van de provincie Noord-Holland, tekende in zijn hoedanigheid als president van de Conference of Peripheral Maritime Regions (CPMR), evenals de afgevaardigden van het CvdR, de Council of European Municipalities and Regions (CEMR) en Eurocities, waar meerdere Nederlandse decentrale overheden onderdeel van zijn.